Jak pisałem już wielokrotnie, przyczyn bólu pleców może być wiele. Jedną z nich może być tak zwana stenoza kregosłupa, w której dochodzi do zwężenia kanału kręgowego.
Jest to jeden z głównych powodów bólu pleców, przy którym pacjenci szukają dokładnej diagnostyki i podejmują leczenie. Zwężenie kanału kręgowego jest chorobą znacznie pogarszającą jakość życia (ang. Quality of Life)
O różnych przyczynach bólu pleców dowiesz się też z Przewodnika dla Pacjentów.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Przyczyny
Zwężenie kanału kręgowego może wystąpić w dowolnym odcinku kręgosłupa, jednak najczęściej występuje w odcinku lędźwiowym, rzadziej w szyjnym, a w odcinku piersiowym występuje sporadycznie. Zazwyczaj dotyka osób starszych, ale czasami i osoby młodsze mogą mieć z tym problem.
Bólowi pleców może towarzyszyć stan zapalny w kręgosłupie
Przyczyn stenozy kregosłupa jest wiele, ale najcześciej dochodzi do procesów degeneracyjnych w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa – “zużycia” kręgosłupa i jego licznych stawów. W zachodzącym procesie, powstaje dodatkowa tkanka kostna (osteofity) która może uciskać rdzeń, lub wychodzące z rdzenia nerwy i prowadzić do bólu. Rzadkimi przyczynami stenozy są złamania czy guzy kręgosłupa.
A oto lista najczęstszych przyczyn:
- Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa,
- Choroba degeneracyjna dysku (jednak czesciej będzie dawała objawy rwy kulszowej, udowej czy barkowej)
- Przepuklina dysku,
- Kręgozmyk,
- Urazy,
- Guzy kręgosłupa,
- Wrodzony wąski kanał kręgowy,
- Zwężenie kanału kręgowego w przebiegu dysplazji (wrodzonych chorób tkanki łącznej),
- Przebyte operacje kręgosłupa,
- Choroby reumatoidalne,
- Zwapnienie więzadeł kręgosłupa,
- Inne, w tym poważne choroby onkologiczne.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Jakie są objawy?
Ucisk struktur nerwowych w kanale kręgowym lub otworach międzykręgowych powoduje szereg objawów. Najczęściej dochodzi do problemów w kończynach dolnych. Chodzenie i dłuższe stanie jest bolesne. Ból dotyka pleców i nóg. Zazwyczaj zgięcie w przód spowoduje ulgę. Dlatego też niektórzy pacjenci cały cas przebywają w tej pozycji.
Lista innych objawów:
- Ostry lub przewlekły ból w dolnej części pleców, który nasila chodzenie, ruch, i wyprostne pozycje kręgosłupa,
- Ograniczona ruchomość kręgosłupa,
- Rwa kulszowa: bardzo siny, ból do nogi lub stopy, szczególnie podczas chodzenia,
- Pieczenie, mrowienie i drętwienie nogi lub w okolicy krocza,
- Osłabienie siły mięśniowej – około 43% pajentów (źródło: Physio-Pedia)
- W ciężkich przypadkach osłabienie nogi (niedowład), opadanie stopy i utrata kontroli nad zwieraczami.
- Objawy nasilają się w pozycjach wyprostnych i podczas chodzenia – chromanie neurogenne.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Trudności z chodzeniem
Problemy z chodzeniem i staniem to częsty problem w stenozie kręgosłupa
Osoba ze stenozą będzie miała trudności z poruszaniem sie. Ból może być nie do wytrzymania. Występuje ból krzyża i rwa kulszowa. Jest to tak zwane chromanie neurogenne, które różni się od chromania naczyniowego. Aby ból ustąpił, pacjent musi usiąść, pochylić się, przykucnąć. Inne pozycje nie przynoszą ulgi. Jest to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów zwężenia kanału kręgowego i otworów międzykręgowych.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Stawianie diagnozy
Przyczyn bólu i objawów może być wiele. Dlatego, pełne rozpoznanie i diagnostyka zwężenia kanału kręgowego obejmuje szereg czynności.
Wywiad i badanie ukierunkowane są na dolegliwości w plecach i kończynach. Zostanie zbadany sposób chodu, poruszanie się na piętach i palcach, stabilizacja miednicy, siła mięśniowa kończyn dolnych, odruchy kolanowe, skokowe, obecność odruchów patologicznych.
Badania dodatkowe to badanie MRI, RTG, CT, badanie gęstości kości (DEXA), w skomplikowanych przypadkach zlecone zostaną jeszcze inne badania obrazowe, konsultacje medyczne i testy laboratoryjne.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Leczenie zachowawcze
- Fizjoterapia – każdy pacjent jest inny dlatego program rehabilitacji należy rozpatrzyć indywidualnie. Fizjoterapia może pomóc.
- Trakcje (czyli ”rozciąganie kręgosłupa”) – w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa bardzo rzadko stosowane.
- Leki przeciwbólowe stosowane w celu zmniejszenia bólu. Ból niestety nie zniknie całkowicie. W tym przypadku można zastosować serię leków niesterydowych, przeciwzapalnych lub steroidów.
- Blokady to inaczej zastrzyki sterydowe – okołokorzeniowe, nadtwardówkowe i do stawów międzykręgowych. Jest to metoda zmniejszenia bólu, procesu zapalnego i obrzęku struktur nerwowych u pacjentów, u których nie ma poprawy po wcześniejszym leczeniu.
Ból Pleców – Stenoza Kręgosłupa – Leczenie operacyjne
Operacja to ostatnia forma pomocy pacjentom. Decyzja o operacji nigdy nie jest prosta. bo każda operacja niesie za sobą mniejsze lub większe ryzyko. Nigdy nie ma 100% gwarancji, że ból całkowicie zniknie.
Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest:
- nieustępujący ból pleców i objawy rwy
- objawy neurologiczne: stałe drętwienie, osłabienie czucia w zakresie nóg i krocza, brak kontroli zwieraczy, opadająca stopa.
- ból w czasie chodzenia
- pochylenie sylwetki do przodu podczas chodzenia.
- Sytuacja pacjenta i wyraźne ograniczenie jakości życia
Na czym polega operacja?
Operacja polega na odciążeniu (tzw. odbarczenie) struktur nerwowych oraz usztywnieniu chorego segmentu kręgosłupa. Usuwa sie przyczynę ucisku na rdzeń. Najważniejszym elementem zabiegu jest tak zwana laminektomia.
Najczęstszą operacją zwężenia lędźwiowego jest laminektomia, podczas której usuwana jest tylna ściana kanału kręgowego, tworząc więcej przestrzeni w kanale kręgowym dla nerwów. Różne rodzaje możliwych zabiegów:
Laminotomia – Operacja polega na wycięciu blaszki kręgu w taki sposób, aby usunąć ucisk na rdzeń kręgowy.
Dyscektomia – Usunięcie przepukliny dysku degeneracyjnego
Foraminotomia – poszerzenie otworów międzykręgowych (miejsce, przez które korzenie nerwowe opuszczają kanał kręgowy)
Po operacji pacjent z reguły może wstać w tym samym dniu i jest wypisywany do domu kilka dni później. Pobyt w szpitalu to zazwyczaj około 7 dni. Fizjoterapia i rehabilitacja rozpoczyna sie we wczesnym okresie, tuż po operacji.
Ważne!
Po operacji choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa nie powinny być stosowane niesterydowe leki przeciwzapalne (Ibuprofen, Naproxen) ponieważ hamują gojenie rany.
Koniecznie kontaktuj się z lekarzem, gdy
- ból promieniuje w dół nogi,
- występuje drętwienie, osłabienie lub mrowienie w pośladkach, genitaliach i nogach
- nie ma kontroli nad oddawaniem moczu lub kału
- występują trudności w oddawaniu moczu
- występuje gorączka, niewyjaśniona utrata masy ciała lub inne objawy poważnej choroby
- brak poprawy przez 14 dni od początku bólu,
- występują trudności z chodzeniem lub staniem,
- ból jest gorszy w nocy, albo podczas leżenia
Inne artykuły
- Cukrzyca a choroby stawów
- Ból Stawu Ramiennego – Zamrożony Bark
- Ból Stawu Barkowego
- Ból pleców u dzieci i młodzieży
- Zwyrodnienie stawów
- USG vs. Rezonans
- Zamrożony bark
- Ból Łopatki
- Terapia czaszkowo-krzyżowa i cysta energetyczna
- Ból między łopatkami
Więcej na YouTube
I am a Chartered Physiotherapist (MSc), Musciloskeletal Sonographer(PGCert) and Master Myofascial Therapist practicing in Chandler’s Ford, Eastleigh. I was working in the NHS between 2008 and 2021. I specialize in treating musculoskeletal conditions and injuries.
